کنه واروا به عنوان انگل زنبورعسل در صنعت زنبورداری جهان بسیار مهم محسوب می شود، کنه واروا در جهان حداقل دارای سه شکل مرفولوژیکی متفاوت است که به عنوان سه گونه معرفی شده اند.
درحال حاضراین کنه در تمام قاره های جهان یه جز استرالیا وجود دارد و در حال گسترش و استقرار می باشد.
کنه های ماده بالغ تخم مرغی شکل و مسطح می باشد و به طول 1/1 تا 1/1 میلیمتر و به عرض 1/5تا 1/6 میلیمتر و به رنگ قهوه ای مایل به قرمز و به چشم غیر مسلح قابل رویت می باشند.
کنه های نر از کنه های ماده کوچک تر بوده ( 0/76 میلیمتر طول و 1/71میلیمتر عرض ) به رنگ زرد روشن تا خاکستری روشن هستند. صفحه پشتی بدن کنه تقریبا سطح بدن را پوشانیده و قطعات دهانی زیر آن مخفی می باشند.
انتهای پنجه پاهای کنه به شکل بادکش درآمده به طوری که می تواند به راحتی خود را به بدن زنبورعسل بچسباند به علاوه سطح شکمی آن نیز سخت و محکم شده و قادرند به موهای بدن زنبور چسبیده، به طوریکه زنبورقادربه جدا کردن آن از بدن خود نمی باشد.
نحوه زندگی کنه واروا
کنه واروا برای تغذیه از خون بدن زنبورعسل جاهای نرم بدن را انتخاب می کند (بین حلقه های بدن به خصوص حلقه اول بی سر و سینه و بین شکم و سینه) و با فرو کردن قطعات دهان خود از خون زنبور تغذیه می کند.
کنه به مقدار کم و به دفعات از خون زنبور تغذیه می کند. بیشترین خسارت کنه به لاروهای مسن و شفیره زنبورعسل بخصوص لاروهای نر می باشد
زنبوران کامل نقش میزبان واسطه را بازی کرده و کنه را در روی خود حمل می کنند. کنه ماده قبل از بسته شدن سر سلول ها وارد سلول ها شده و پس از اینکه لارها تنیدن پیله را تمام کردند شروع به تخمگذاری می نماید. کنه واروا انگل لاروهای زنبوران جوان است.
مسیر زندگی اش را در داخل حجرات مهر و موم شده سپری می کند. کنه واروا در دوران رشدش از خون نوزادان زنبورعسل تغذیه می کند و بعد از مرحله بلوغ از حجرات بیرون می آید. زمانی که آلودگی شدید باشد لاروهای زنبوران می میرند و یا زنبوران ناقص الخلقه به دنیا می آید.
کنه واروا لاروهای نر را به لاروهای ماده ترجیح می دهند. کنه های ماده بالغ به روی زنبوران چسبیده از آنها به عنوان عامل انتقال استفاده می کنند. در ضمن از قسمت های نرم بدن زنبور بخصوص در حد فاصل قطعات کیتینی شکم آنها خون می مکند.
طول زندگی کنه واوا در تابستان 2 ماه و در زمستان در کلنی های بدون لارو و شفیره حدود 8 ماه می باشد.
طرز تشخیص کنه واروا
طرز تشخیص آلوده بودن یک کلنی به این انگل ساده است. اگر نتوان کنه ها را روی بدن زنبورها مشاهده کرد معمولا وجود زنبوران ناقص الخلقه در کلنی ها به تشخیص وجود این نوع کنه کمک می کند.
در این هنگام که با مشاهده آثار خسارت به وجود کنه در کندو مشکوک می شویم می توانیم تعدادی از حجرات لارو نر را سر زده و کنه های موجود در آن ها را شناسایی کنیم.
راه های انتشار کنه واروا
کنه ها از راه های مختلف در بین کندوهای زنبورستان و نیز از یک زنبورستان به زنبورستان دیگر منتشر می شوند.
راه های انتقال عبارتند از :
• حمل ونقل از نقطه ای به نقطه دیگر
• پرواز زنبورهای کارگر و نر در مناطق زنبورداری
• زنبوران نر که کنه ها علاقه خاصی به آنها دارند به راحتی توسط آنها به کندوهای مختلف برده می شوند.
• ورود اشتباهی یا در هنگام غارت زنبوران کارگر از کندوهای آلوده به سالم و بالعکس
• بچه کندوهای آلوده به کنه که ممکن است چندین کیلومتر از زنبورستان اصلی دور شده و کنه های موجود در مناطق دیگر را آلوده کنند.
• خرید و فروش ملکه زنبورعسل و کلنی های زنبورعسل و انتقال آنها بین زنبورداران
روش های مبارزه با کنه واروا :
برای مبارزه موثر با کنه واروا بهتر است این کار در منطقه‌ای گسترده و بین زنبورستان های مختلف و به طور همزمان صورت گیرد.
بهترین زمان مبارزه اوایل پاییز پس از برداشت عسل از کندوهاست. زیرا در این زمان تخمریزی در حداقل است و نوزادان زیادی نیز در کندو یافت نمی‌شود. کنه واروا وقتی می تواند در کندو تکثیر و تولیدمثل کند که در کندو لارو وجود داشته باشد.
بهترین زمان مبارزه با استفاده از سموم شیمیایی درهنگام غروب یا صبح زود می‌باشد یعنی زمانیکه تمام زنبورها داخل کندو می‌باشند. داروی کنه‌کشی که انتخاب و خریداری می‌گردد باید ضمن اینکه به زنبوران صدمه نمی‌زند قادرباشد بیشترین تعداد کنه را نابود کند وبقایای سمی از خود به جای نگذارد.
قبل از شروع مبارزه حتما باید عسل مازاد برمصرف زنبورها را برداشت تا مبارزه شیمیایی اثری بر محصول عسل نگذارد.
تعدادی از داروهای پیشنهادی:
